Nationaal Groeifonds voorlopig stopgezet door kabinet
-
Foto: Emil Kalibradov/ Unsplash
Demissionair minister Mickey Adriaansens van Economische Zaken (VVD) heeft de vierde subsidieronde van het Nationaal Groeifonds tot nader order uitgesteld. Kennisinstellingen en bedrijfsleven reageren bezorgd.
Het besluit van Adriaansens viel dinsdag, meldt dagblad NRC, nadat een ruime meerderheid van de Tweede Kamer twee moties had verworpen van D66-Kamerlid Joost Sneller. Die had de Kamer opgeroepen om niet te bezuinigen op het Groeifonds en snel duidelijkheid te geven over de vierde subsidieronde.
Het Nationaal Groeifonds is in 2020 opgericht. Met twintig miljard euro wilde het kabinet tot 2025 investeren in projecten die bijdragen aan duurzame en structurele economische groei. Daar zouden ook het onderwijs en het onderzoek van profiteren.
Het Groeifonds en de Radboud Universiteit
Er zijn ook Radboud-wetenschappers die onderzoek doen dankzij (grote) subsidies uit het Groeifonds. Zo kreeg Wilhelm Huck, hoogleraar Fysisch-organische chemie, samen met collega’s 97 miljoen euro toegekend voor hun projectvoorstel voor een ‘Robotlab. Hoogleraar Onderwijswetenschappen Inge Molenaar kreeg een Groeifondssubsidie van 80 miljoen euro voor onderzoek naar kunstmatige intelligentie in het onderwijs.
‘Graaifonds’
Maar de verleiding blijkt groot om de miljarden ook aan andere doelen te besteden. Afgelopen najaar diende de VVD bijvoorbeeld een motie in om een verhoging van de accijnzen op benzine en diesel te voorkomen met geld uit het Groeifonds.
D66 verweet de VVD toen dat die het fonds als ‘graaifonds’ gebruikte. Ook de demissionaire ministers Dijkgraaf en Kaag waarschuwden dat het fonds niet bedoeld was om gaten op de begroting mee te dichten. Toch kwam het voorstel er doorheen.
Eerder deze maand schreef Dijkgraaf aan de Tweede Kamer dat de Nederlandse economie tot 2040 negentig miljard euro misloopt als het Groeifonds zou verdwijnen.
Geen kostenpost
In februari riep de Kenniscoalitie van wetenschap en bedrijfsleven de Tweede Kamer op om te blijven investeren in research & development. Marcel Levi, voorzitter van de Kenniscoalitie en van onderzoeksfinancier NWO, betreurt dat de D66-moties deze week niet zijn aangenomen.
Investeren in innovatie blijft belangrijk, vindt hij. ‘Dat is geen kostenpost, tonen diverse studies keer op keer aan. Recent onderzoek laat zien dat iedere euro die tot 2035 vanuit het Groeifonds wordt geïnvesteerd 4,60 euro aan bbp-rendement oplevert.’ De uitgaven zijn volgens hem essentieel om Nederland op wetenschappelijk en technologisch gebied aan de wereldtop te houden.
