Als het heet is, is het belangrijk om meer aandacht te hebben voor mensen die niet goed voor zichzelf (kunnen) zorgen. Bijvoorbeeld ouderen, mensen met een chronische aandoening of jonge kinderen. Bij deze groepen kan hitte sneller leiden tot gezondheidsproblemen. Het Nationaal Hitteplan helpt om dat zoveel mogelijk te voorkomen.  

Het Nationaal Hitteplan is een waarschuwingssysteem. Het RIVM informeert organisaties en (zorg)professionals en mantelzorgers over de verwachte hitte. Zij kunnen daar rekening mee houden in de ondersteuning van en omgang met kwetsbare groepen. Op deze manier kunnen ongemakken en gezondheidsproblemen door hitte verminderd en waar mogelijk voorkomen worden. Als het Nationaal Hitteplan actief is, geldt deze oproep voor iedereen: zorg voor elkaar en met name voor kwetsbare groepen zoals ouderen en jonge kinderen.

Wanneer is het Nationaal Hitteplan actief

Het Nationaal Hitteplan wordt actief als er een periode van aanhoudende hitte of extreem hoge temperaturen wordt verwacht. Niet alleen de temperatuur overdag speelt een rol bij deze beslissing. Ook de nachttemperatuur, gevoelstemperatuur en luchtvochtigheid spelen een belangrijke rol.

Hitteplan niet hetzelfde als hittegolf

Het Nationaal Hitteplan wordt geactiveerd op basis van de weersverwachting. Een hittegolf kan pas achteraf worden vastgesteld. Er is sprake van een hittegolf als het in De Bilt minimaal 5 dagen achter elkaar ten minste 25 graden is geweest, waarvan minimaal 3 dagen boven de 30 graden.

Waarschuwingen per provincie – niet overal even warm

In Nederland is het niet overal even warm. Er kunnen aanzienlijke regionale verschillen in temperatuur voorkomen. Het is daarom ook mogelijk om het Nationaal Hitteplan per provincie te activeren.

Het Nationaal Hitteplan is in 2007 opgesteld in samenwerking tussen het Ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), het RIVM, het KNMI Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut), het Nederlandse Rode Kruis, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) GHOR Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) Nederland en enkele brancheorganisaties in de zorg. De afspraken die toen zijn gemaakt over de samenwerking, criteria en het waarschuwingssysteem zijn sindsdien niet veranderd. In 2015 is de mogelijkheid toegevoegd om het Nationaal Hitteplan ook regionaal/voor een of meer provincies te kunnen activeren. De teksten over het Nationaal Hitteplan op deze website zijn in 2023  geactualiseerd. Sinds 2007 is het Nationaal Hitteplan bijna jaarlijks geactiveerd. In de zomer van 2022 voor de 17e keer. 

Toekomstperspectief

Uit de KNMI ’14-klimaatscenario’s en het Klimaatsignaal’21 blijkt dat de kans op en de intensiteit van hittegolven in Nederland zullen gaan toenemen. Daarnaast blijkt uit de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2020 dat er steeds meer mensen tot een kwetsbare groep voor hitte zullen behoren. Het aantal ouderen, chronische zieken en mensen met overgewicht zal toenemen.  Interventies zoals het Nationaal Hitteplan worden dus belangrijker om gezondheidsrisico’s van hittestress aan te pakken.