Ik ben op veel plekken in de wereld geweest, maar niks is troostelozer dan het distributiecentrum van Vidaxl in Venlo. Wie aan komt rijden vanaf de snelweg ziet een werkelijk reusachtig bedrijventerrein, omgeven door aarden wallen en omgraven met brede sloten, als een middeleeuws vestingwerk. Binnen de vesting staat een enorme paarse hal met het grote, talentloos ontworpen logo erop. Die hal, die zeker een bij een kilometer meet, is één groot distributiecentrum met van die slurven voor vrachtauto’s en een inpandig kantoor. Op het parkeerterrein staan twee Porsches Panamera naast elkaar. ‘Directie’ staat er op het bordje bij die parkeerplaatsen. Dat wel even duidelijk is dat de Kia’s en tweedehands Golfjes van de mensen van de administratie daar niet mogen staan. Er is ook een soort busstation, waar groepjes Oost-Europeanen staan te wachten tot busjes hen naar hun tijdelijke thuis brengen, terwijl andere juist verse Polen aanvoeren. De witte busjes zijn voor mensen, de paarse trucks voor handelswaar.

VidaXL verkoopt van alles en nog wat, maar vooral dingen voor in en om het huis, zoals tuinmeubelen. Vrijwel alle spullen komen uit China en zijn vriendelijk geprijsd. Het bedrijf is immens succesvol, want de Nederlandse consument is verslaafd aan goedkope troep, en dus maakten eigenaren Wouter Bakker en Gerjan den Hartog (beiden nog geen veertig) 22 miljoen euro winst in 2017. Dat zal in 2018 alleen maar meer zijn geworden. Nederland bestelt steeds meer en is voor e-commerce dan ook een ideaal land: klein, dichtbevolkt en met goede wegen. Winkelen doet de Nederlander opvallend genoeg vooral bij Nederlandse bedrijven als Coolblue en Bol. Het is ontzettend knap dat dergelijke bedrijven zo winstgevend zijn en nog immer Amazon op afstand houden in een branche waar het draait om dubbeltjes per verscheepte doos. Bovendien is de ervaring meestal buitengewoon prettig: snel en met vriendelijke bezorgers.

Maar nadelen zijn er ook. Verstopte binnensteden, pure verspilling door het enorme retourpercentage en slechte arbeidsomstandigheden. Net als in elke business zijn ook hier nette en minder nette bedrijven, met evenzo nette en minder nette ondernemers aan het roer. De goede bezorgbedrijven maken het verschil met service en snelheid en voegen zo echt wat toe. De mindere concurreren vooral op prijs en maken ons verslaafd aan zo goedkoop mogelijke spulletjes. En dus is het ook geen toeval dat iemand als Pieter Zwart wél zijn gezicht laat zien als baas en uithangbord van zijn bedrijf en anderen niet. Want we waren in Venlo om de heren Bakker en Den Hartog, van wie online geen foto te vinden is, te feliciteren met hun debuut in de Quote 500. Daar zaten deze spookondernemers niet op te wachten. Vanuit de receptie zagen we hoe deze multimiljonairs letterlijk onder hun bureau doken en van daaruit de goeiige amateur-beveiliger belden om ons eruit te gooien. Blijkbaar vinden ze het zelf ook een bedrijf om je voor te schamen.