Den Haag 21 januari 2020 (onder embargo tot 21 januari)
Het aantal Nederlanders dat een beroerte krijgt, lijdt aan dementie of de ziekte van Parkinson zal tot 2040 explosief stijgen ten opzichte van 2015. Dit constateert de Hersenstichting op basis van gegevens over hersenaandoeningen uit de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018 (VTV-2018) van het RIVM. Uit de cijfers blijkt dat het aantal patiënten dat in 2040 een beroerte heeft gehad met 54 procent stijgt, het aantal dementiepatiënten met 115 procent en het aantal mensen met de ziekte van Parkinson met 71 procent. Deze explosieve stijging heeft een enorme impact op de gehele samenleving.
Uit de toekomstverkenning voor 2040 komt naar voren dat er over twintig jaar 672.600 Nederlanders een beroerte hebben gehad en met de gevolgen daarvan moeten leven, dat er 330.400 mensen aan dementie lijden en 82.600 aan de ziekte van Parkinson. Het aantal mensen dat lijdt aan dementie verdubbelt daarmee ten opzichte van 2015. “En dit zijn slechts drie hersenaandoeningen van de in totaal honderden die voorkomen”, zegt Merel Heimens Visser, directeur van de Hersenstichting. “Het positieve nieuws is dat we de afgelopen jaren al enorme stappen hebben gezet op het gebied van hersenonderzoek, waardoor er in de komende twintig jaar minder Nederlanders sterven aan de gevolgen van bijvoorbeeld een beroerte. Alleen moeten er wel meer mensen met de gevolgen van deze hersenaandoening leren leven. Dit alles zorgt ervoor dat de gehele samenleving – patiënten, naasten, mantelzorgers en zorgprofessionals – meer en meer te maken krijgt met hersenaandoeningen en de gevolgen hiervan.”
Investeren in de toekomst
Nu al hebben bijna vier miljoen Nederlanders een hersenaandoening en kost het de maatschappij jaarlijks 25 miljard euro. Naar aanleiding van de projecties uit de toekomstverkenning is de verwachting dat dit de komende jaren alleen maar toeneemt. “De wetenschap, de overheid, het bedrijfsleven en de rest van de samenleving gaan hier de komende jaren in verschillende opzichten veel van merken. De zorguitgaven zullen stijgen, op het werk zullen steeds meer mensen zijn die lijden aan een hersenaandoening en Nederlanders zullen meer mantelzorg moeten verlenen aan mensen met een hersenaandoening,” zegt prof. dr. Helmut Kessels, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.
“Daarom moeten we met zijn allen samenwerken om een toekomst te creëren zonder hersenaandoeningen”, vult Heimens Visser hem aan. “Want alleen samen kunnen we hersenaandoeningen behandelen én in de toekomst voorkomen. We moeten daarbij niet inzetten op één aandoening, maar breed investeren in baanbrekende oplossingen die hersenaandoeningen helpen voorkomen, afremmen of genezen. We moeten blijven investeren in onderzoek, het geven van voorlichting en het verbeteren van de patiëntenzorg.”
Collecteweek van de Hersenstichting
Help de Hersenstichting mee om dit toekomstbeeld te voorkomen. Geef aan de collectant tijdens de collecteweek van maandag 27 januari tot en met zaterdag 1 februari 2020. Ruim 19.000 vrijwilligers lopen door heel Nederland langs de deuren om geld in te zamelen voor al die mensen die te maken hebben met een hersenaandoening.
Over de Hersenstichting
1 op de 4 mensen heeft een hersenaandoening. Hersenaandoeningen zijn helaas hard op weg de grootste ziekte van Nederland te worden. Dit moet stoppen. Want een hersenaandoening zet je leven op z’n kop. En vroeg of laat raakt het ons allemaal. Daarom zet de Hersenstichting alles op alles voor gezonde hersenen voor iedereen. Nu en in de toekomst. We zetten niet in op één aandoening, maar investeren breed in baanbrekende oplossingen die hersenaandoeningen helpen voorkomen, afremmen, of genezen. Om dit te bereiken laten we onderzoek doen, geven we voorlichting en zetten we ons in voor betere patiëntenzorg. Meer informatie: www.hersenstichting.nl.
Onderzoeksverantwoording
In opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport rapporteert het RIVM over de ontwikkeling van de volksgezondheid in Nederland middels de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV). Een VTV geeft inzicht in de belangrijkste toekomstige maatschappelijke opgaven op het gebied van ziekte en gezondheid, gezondheidsdeterminanten, preventie en gezondheidszorg in Nederland. Ook hersenaandoeningen worden meegenomen in een VTV. Op verzoek van de Hersenstichting heeft het RIVM in kaart gebracht welke hersenaandoeningen zijn meegenomen in de recentste VTV, de VTV-2018 (www.vtv2018.nl). Bij de hersenaandoeningen is de volgende vraag gesteld: als de historische cijfers zich in de toekomst op eenzelfde wijze voortzetten én als er geen nieuw of aanvullend beleid wordt ontwikkeld, hoe ziet de toekomst er dan uit? De projecties zijn dus volledig verklaarbaar door de veranderende bevolkingsomvang (aantallen mensen) en -samenstelling (leeftijden, mannen, vrouwen), ofwel demografie.
Noot voor de redactie, niet voor publicatie
Voor vragen kunt u contact opnemen met Andreas Tober van de Hersenstichting via 06-13147192 of atober@hersenstichting.nl.
Infographics
Onderzoek
-
Rick Schuurman
Neurochirurg Rick Schuurman, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Amsterdam, onderzoekt in zijn studie het plaatsen van diepe hersenelektroden in de hersenen bij de ziekte van Parkinson onder volledige narcose net zo goed werkt als onder plaatselijke verdoving. De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening waarbij patiënten last krijgen van beven, traagheid en stijfheid. Vaak helpen medicijnen maar tijdelijk en ervaren patiënten gedurende de dag een wisselend effect van de medicatie. Bij deze patiënten kunnen diepe hersenelektroden worden geplaatst. Tot op heden wordt het eerste deel van de operatie uitgevoerd onder plaatselijke verdoving, waardoor de operatie zeer belastend is voor patiënten.
Fotograaf: Dirk Gillissen voor UvA
-
Dr. ir. H. Kessels
De Hersenstichting subsidieert het Alzheimeronderzoek van prof. dr. Helmut Kessels, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hierin wordt onderzocht hoe het natuurlijke beschermingsmechanisme van de hersenen tegen alzheimer geactiveerd kan worden in een actief lerend brein. “Wanneer we weten hoe dit proces precies werkt, kunnen we ook kijken hoe we het natuurlijke beschermingsmechanisme kunnen activeren bij mensen die in het beginstadium van Alzheimer zitten”, zegt Kessels.
Fotograaf: Dirk Gillissen voor UvA
Bekijk de video waarin prof. dr. Helmut Kessels vertelt over zijn onderzoek:
-
Rick van Nuland
Samen met de Hartstichting en ZonMw financiert de Hersenstichting het onderzoek MR CLEAN wake up and late arrival. In het onderzoek wordt gekeken of de succesvolle behandeling die mensen binnen zes uur nadat ze een beroerte hebben gehad, ook succesvol is bij patiënten die pas tussen de zes en twaalf uur behandeld kunnen worden. Door omstandigheden kan het zijn dat mensen pas zes uur na de eerste klachten van een beroete in het ziekenhuis arriveren. Als dit het geval is, zijn de richtlijnen op het moment zo opgesteld dat deze groep patiënten een andere, minder intensieve behandeling, krijgen dan de groep patiënten die binnen zes uur na de eerste klachten arriveren. De onderzoekers verwachten dat voor beide groepen de intensieve behandeling, waarbij het bloedstolsel uit het bloedvat wordt gehaald door middel van een klein slangetje, succesvol is en zoeken daar bewijs voor. Als dit het geval is dan kan een grotere groep mensen na een beroerte beter en sneller herstellen, waardoor ze minder hersenschade en minder neurologische klachten overhouden na een beroerte. Hierdoor kunnen zij in het dagelijks leven beter functioneren en ervaren ze minder zichtbare en onzichtbare gevolgen van een beroerte.
Rick Schuurman
Neurochirurg Rick Schuurman, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Amsterdam, onderzoekt in zijn studie het plaatsen van diepe hersenelektroden in de hersenen bij de ziekte van Parkinson onder volledige narcose net zo goed werkt als onder plaatselijke verdoving. De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening waarbij patiënten last krijgen van beven, traagheid en stijfheid. Vaak helpen medicijnen maar tijdelijk en ervaren patiënten gedurende de dag een wisselend effect van de medicatie. Bij deze patiënten kunnen diepe hersenelektroden worden geplaatst. Tot op heden wordt het eerste deel van de operatie uitgevoerd onder plaatselijke verdoving, waardoor de operatie zeer belastend is voor patiënten.
Fotograaf: Dirk Gillissen voor UvA
Dr. ir. H. Kessels
De Hersenstichting subsidieert het Alzheimeronderzoek van prof. dr. Helmut Kessels, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hierin wordt onderzocht hoe het natuurlijke beschermingsmechanisme van de hersenen tegen alzheimer geactiveerd kan worden in een actief lerend brein. “Wanneer we weten hoe dit proces precies werkt, kunnen we ook kijken hoe we het natuurlijke beschermingsmechanisme kunnen activeren bij mensen die in het beginstadium van Alzheimer zitten”, zegt Kessels.
Fotograaf: Dirk Gillissen voor UvA
Bekijk de video waarin prof. dr. Helmut Kessels vertelt over zijn onderzoek:
Rick van Nuland
Samen met de Hartstichting en ZonMw financiert de Hersenstichting het onderzoek MR CLEAN wake up and late arrival. In het onderzoek wordt gekeken of de succesvolle behandeling die mensen binnen zes uur nadat ze een beroerte hebben gehad, ook succesvol is bij patiënten die pas tussen de zes en twaalf uur behandeld kunnen worden. Door omstandigheden kan het zijn dat mensen pas zes uur na de eerste klachten van een beroete in het ziekenhuis arriveren. Als dit het geval is, zijn de richtlijnen op het moment zo opgesteld dat deze groep patiënten een andere, minder intensieve behandeling, krijgen dan de groep patiënten die binnen zes uur na de eerste klachten arriveren. De onderzoekers verwachten dat voor beide groepen de intensieve behandeling, waarbij het bloedstolsel uit het bloedvat wordt gehaald door middel van een klein slangetje, succesvol is en zoeken daar bewijs voor. Als dit het geval is dan kan een grotere groep mensen na een beroerte beter en sneller herstellen, waardoor ze minder hersenschade en minder neurologische klachten overhouden na een beroerte. Hierdoor kunnen zij in het dagelijks leven beter functioneren en ervaren ze minder zichtbare en onzichtbare gevolgen van een beroerte.