Piątek, 29 marca 2024r.

Trybunał Konstytucyjny zdecydował w sprawie wyższości prawa unijnego nad krajowym. Komentarze polityków

Udostępnij
Udostępnij artykuł przez: Facebook X Messenger Wyślij Link

W czwartek Trybunał Konstytucyjny ogłosił wyrok w sprawie wniosku premiera dotyczącego zasady wyższości prawa unijnego nad krajowym zapisanej w Traktacie o Unii Europejskiej. TK orzekł, że uznawanie prawa unijnego za wyższe nad krajowym jest niezgodne z polską konstytucją.

Rozprawie Trybunału Konstytucyjnego przewodziła prezes Julia Przyłębska. Foto: Sławomir Kamiński / GAZETA

Trybunał Konstytucyjny po raz piąty wrócił w czwartek do rozpatrywania wniosku premiera Mateusza Morawieckiego o zbadaniu wyższości prawa unijnego nad krajowym, zapisanym w Traktacie o Unii Europejskiej.

Posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego przerywano już kilkakrotnie, za każdym razem z uwagi na pojawiające się „nowe okoliczności”. Posiedzenie wznowiono w czwartek o godzinie 10. TK orzekł, że uznawanie prawa unijnego za wyższe nad krajowym jest niezgodne z polską konstytucją. Zdanie odrębne do wyroku zgłosili dwaj sędziowie TK: Piotr Pszczółkowski i Jarosław Wyrębak.

TK: TSUE wykracza poza swoje kompetencje

Trybunał Konstytucyjny uznał, że próba ingerencji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w polski wymiar sprawiedliwości narusza zasadę praworządności, zasadę nadrzędności konstytucji oraz zasadę zachowania suwerenności w procesie integracji europejskiej. Zdaniem TK, kształtowanie ustroju wymiaru sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej należy do polskiej tożsamości konstytucyjnej. W związku z tym nigdy nie zostało ono przekazane na rzecz Unii Europejskiej i pozostaje wyłączną kompetencją polskiego prawodawcy. Ponadto, zgodnie z przepisami Konstytucji, nigdy do takiego przekazania nie może dojść. Trybunał stwierdził, że wyroki TSUE, ingerujące w ustrój polskiego sądownictwa, wkroczyły, poza kompetencjami UE, w sferę polskiej tożsamości konstytucyjnej.

Tk stwierdził także niekonstytucyjność niektórych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej. To oznacza m.in., że sądy polskie nie mogą kontrolować legalności procedury powołania sędziego, w tym aktu powołania sędziego przez prezydenta oraz uchwały Krajowej Rady Sądownictwa o przedstawieniu prezydentowi kandydatury na urząd sędziego, odmawiając uznania za sędziego osoby powołanej na urząd sędziego przez Prezydenta.

Komentarze polityków po wyroku TK

Z wyroku TK zadowolony jest rzecznik rządu Piotr Müller. "Dzisiejszy wyrok TK w zasadniczej części uwzględnia wniosek premiera Mateusza Morawieckiego. Nadrzędność prawa konstytucyjnego nad innymi źródłami prawa wynika literalnie z Konstytucji RP. Dzisiaj (po raz kolejny) wyraźnie potwierdził to Trybunał Konstytucyjny" - napisał rzecznik na Twitterze.

"Trybunał Konstytucyjny orzekł, że Konstytucja jest ważniejsza niż prawo wspólnotowe. Polska wygrała" - cieszył się minister Michał Wójcik.

Wyrok skrytykowała Katarzyna Lubnauer z KO. "Trybunał Konstytucyjny im. Julii Przyłębskiej wyPISuje nas z UE. Z woli PIS i Kaczyńskiego" - napisała posłanka.

Premier zaskarżył, trybunał bada

Wniosek do TK o zbadanie zgodności unijnego prawa z polską konstytucją skierował premier Mateusz Morawiecki. Sformułowany został on po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z początku marca odnoszącym się do możliwości kontroli przez sądy prawidłowości procesu powołania sędziego.

Jak argumentowała wówczas Kancelaria Premiera, wniosek dotyczy kompleksowego rozstrzygnięcia kwestii kolizji norm prawa europejskiego z konstytucją oraz potwierdzenia dotychczasowego orzecznictwa w tym zakresie.

Premier zwrócił się do TK o zbadanie zgodności z konstytucją trzech przepisów Traktatu o UE - zarzuty sprowadzają się m.in. do pytania o zgodność z konstytucją zasady pierwszeństwa prawa UE oraz zasady lojalnej współpracy Unii i państw członkowskich.

Przepisy, których kontroli chce premier, w zaskarżonym rozumieniu mają uprawniać lub zobowiązywać krajowe sądy do odstąpienia od stosowania polskiej konstytucji lub nakazywać stosować przepisy prawa w sposób z nią niezgodny. Jak podkreślono we wniosku, takie rozumienie przepisu budzi "daleko idące i uzasadnione wątpliwości konstytucyjne, nie znajdując żadnego potwierdzenia w tekście traktatów będących przedmiotem kontroli TK".

Zastrzeżenia konstytucyjne premiera budzi też przepis prawa unijnego w rozumieniu, które uprawnia sąd do kontroli niezawisłości sędziów powołanych przez prezydenta oraz uchwał Krajowej Rady Sądownictwa ws. powołania sędziów.

Bitwa z Unią o reformę sądownictwa

15 lipca TSUE orzekł, że system odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w Polsce nie jest zgodny z prawem UE. Dzień wcześniej ten sam trybunał zobowiązał Polskę do zawieszenia stosowania przepisów dotyczących w szczególności uprawnień Izby Dyscyplinarnej SN, także w kwestiach na przykład uchylania immunitetów sędziowskich.

W sprawie Izby Dyscyplinarnej 14 lipca orzekł także Trybunał Konstytucyjny. Według TK przepis Traktatu o UE, na podstawie którego TSUE zobowiązuje państwa członkowskie do stosowania środków tymczasowych w sprawie sądownictwa, jest niezgodny z Konstytucją RP.

W połowie sierpnia w odpowiedzi polskiego rządu do Komisji Europejskiej ws. Izby Dyscyplinarnej napisano zaś, że Polska będzie kontynuowała reformy wymiaru sprawiedliwości, także w obszarach odpowiedzialności sędziów. Rada Ministrów poinformowała również KE o planach likwidacji tej Izby w obecnej postaci.

W początkach września Komisja Europejska informowała, że zdecydowała o zwróceniu się do TSUE o nałożenie kar finansowych na Polskę za nieprzestrzeganie decyzji ws. środków tymczasowych z 14 lipca.

Prof. Ewa Łętowska: sędziowie muszą spełniać normy europejskie

Ekspertka: Komisja czeka na wyrok Trybunału. Od tego zależą wielkie pieniądze dla Polski Pandemia? Jaka pandemia! W Trybunale Konstytucyjnym na nagrody poszło prawie pół miliona złotych

Źródło: PAP

Udostępnij
Udostępnij artykuł przez: Facebook X Messenger Wyślij Link

Masz ciekawy temat? Napisz do nas list!

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem? Masz ciekawy temat? Napisz do nas! Listy od czytelników już wielokrotnie nas zainspirowały, a na ich podstawie powstały liczne teksty. Wiele listów publikujemy w całości. Wszystkie historie znajdziecie tutaj. Napisz list do redakcji: List do redakcji