www.mybike.brussels is een website van het Brussels Gewest die toelaat je fiets eenvoudig te registreren. Bovendien kan je je fiets identificeren met behulp van een onverwijderbare sticker – het vroegere fietsgraveren – om zo het risico op diefstal en heling te verkleinen en de fiets sneller terug te vinden. De website en de sticker zijn gratis voor iedereen die in Brussel fietst en is bestemd zowel voor nieuwe als tweedehandsfietsen.

Projectomschrijving

Elke jaar worden naar schatting 10.000 fietsen gestolen in het Brussels Gewest. Het fietsgraveren was niet langer een succes (1% van de fietsen) o.w.v. 3 redenen: het graveren gebeurde op locatie, het beschadigde het fietsframe (mogelijk probleem voor waarborg) en het ging om het persoonlijke rijksregisternummer van de eigenaar (geen doorverkoop mogelijk). Ondanks een databank van teruggevonden fietsen, werd slechts 3% van de eigenaars teruggevonden. Velo-Pass bleek een interessante toevoeging, maar geen volwaardig alternatief voor het fietsgraveren.

Oplossing: registratie en identificatie via mybike.brussels en de sticker

De oplossing bestaat uit de registratie en identificatie van de fiets.

1) Registratie (kwaliteit data, koppeling persoonlijk profiel aan fiets, legale doorverkoop)

Onafhankelijk van de identificatie (via het graveren, Velo-Pass of sticker) kan iedereen, Brusselaar of niet, een tweedehands- of nieuwe fiets registreren op de website www.mybike.brussels. De meerwaarde is duidelijk: een fiets (met alle kenmerken inclusief foto’s en facturen) wordt gekoppeld aan een eigenaar (via e-mailauthenticatie) en een historiek wordt bijgehouden. De registratie biedt verschillende mogelijkheden: legale (geregistreerde) doorverkoop, eenvoudige en kwalitatieve aangifte van fietsdiefstal en – wanneer de fiets wordt teruggevonden – het contacteren van de eigenaar.

2) Identificatie (preventie diefstal en heling, controle door derden, terugvinden eigenaar)

Na de registratie kan elke fiets ook geïdentificeerd worden. Een (gratis) onverwijderbare sticker wordt per post toegestuurd (analogie met procedure in Antwerpen). De sticker bevat een unieke code gegenereerd door de website www.mybike.brussels. Hiermee kan elke potentiële koper, wijkagent of ongeacht wie eenvoudig – zonder scanners of applicaties – nagaan of een fiets als gestolen is opgegeven. Indien dat het geval is, kan de rechtmatige eigenaar met één muisklik gecontacteerd worden.

Een fiets wordt dus gekoppeld aan de identiteit van de eigenaar en dit gebeurt volgens een getrapte beveiliging : eerst per e-mail (registratie via website en authenticatie van het mailadres) en daarna per postadres (sticker).

10 voordelen aan de registratie & identificatie via mybike.brussels en de sticker

• Preventie : afschrikken van potentiële fietsdieven
• Preventie : verhinderen van heling & aankoop ter goedertrouw
• Gegevens : Correcte & kwalitatieve aangifte van een gestolen fiets op www.politie.be
• Gegevens : Bijhouden historiek (tijdslijn) van de fiets en zijn eigenaar(s)
• Beveiliging : Getrapte authenticatie van de eigenaar
• Beveiliging : Markeren van de fiets zonder gebruik persoonsgegevens of beschadiging fiets
• Mogelijk maken van legale doorverkoop
• Eenvoudig terugvinden (en contacteren) van de eigenaar
• Digitaal : de volledige procedure kan doorlopen worden met een smartphone (of computer)
• Digitaal : de verificatie van de status van een fiets gebeurt zonder scanners of applicaties

Initiatiefnemers

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Kabinet Minister van Mobiliteit & Brussel Mobiliteit

Contact

Sofie Walschap

Brussels Gewest, swalschap@gob.brussels

Matthias Van Wijnendaele

Reinventing the wheel, concept en aanpak fietsdiefstal,

matthias@reinventingthewheel.eu

Locatie

Brussel

Betrokken partijen

De Brusselse regering keurde in 2016 een actieplan goed in de strijd tegen fietsdiefstal. Hiervoor dienden onder andere de aanpak van Antwerpen, Nederland en de Federale leidraad Fietsdiefstal als voorbeeld. Er werd een Taskforce opgericht om de acties uit te voeren:

• De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (Brussel Mobiliteit en Informaticadienst)
• Minister van Mobiliteit en Openbare Werken
• De 6 Politiezones actief op het grondgebied van het Brussels Gewest
• Cyclo vzw, uitbater van de Fietspunten en het depot voor teruggevonden fietsen
• De fietsers vertegenwoordigd door Fietsersbond, Gracq, Pro Vélo en ateliers Rue Voot
• De fietshandelaars vertegenwoordigd door Traxio
• Agentschap Brussel Preventie & Veiligheid
• Parkeeragentschap
• Parket
• Brulocalis

De werking van mybike.brussels staat en valt bij de betrokkenheid van alle actoren en een doorgedreven en volgehouden communicatiecampagne. De website moest GDPR-compatibel. Er werd gevraagd om meer aandacht te geven aan de noodzakelijke aangifte bij de politie (bv. via www.politie.be). En om een eenvoudige universele technologie te gebruiken zodat politiezones, andere bevoegdheidsniveaus, … zonder hulpmiddelen het platform kunnen gebruiken. Er werd een conventie afgesloten met Cyclo vzw voor de ondersteuning: back-office, helpdesk, promotie en rapportering.

Vier fases
Om tot het eindproduct te komen, werd er in 4 fases gewerkt die telkens gevalideerd werden door de Taskforce:
1) De opmaak van de business analyse door het Brussels Gewest
2) De aanbesteding en gunning van een websiteontwikkelaar door het Brussels Gewest
3) De ontwikkeling van de website en de procedures (inclusief sticker)
4) Het testen van de website en de procedures

Craft CMS werd gebruikt als Content Management System (PHP en MySQL, open source technologie).

Evaluatie

De Minister van Mobiliteit nam het initiatief voor de goedkeuring van een actieplan door de Brusselse regering in 2016. Hierdoor had het actieplan en het project een breed draagvlak. Er ging veel aandacht naar het proces om alle partners blijvend te betrekken. Waar de politiezones oorspronkelijk sceptisch waren, groeiden deze uit tot de belangrijkste ambassadeurs. De procedures en website werden ook getest door de leden van de Taskforce. Het participatieproces gebeurde via een (operationele) stuurgroep (coördinatie Brussel Mobiliteit) en een (adviserende) Taskforce (coördinatie kabinet Mobiliteitsminister). De betrokkenheid van het parket blijft echter een knelpunt.

De uitdagingen voor de toekomst zijn reëel :
1) Communicatie blijft het belangrijkste aandachtspunt. De geloofwaardigheid van de openbare tool moet maximaal gegarandeerd worden (stabiliteit, gebruik huisstijl…). Alle communicatiekanalen dienen gebruikt te worden in een volgehouden communicatiecampagne (succesverhalen, sociale media, bekende personen, print, pers…).
2) De betrokkenheid van de verschillende actoren en bevoegdheidsniveaus blijft cruciaal. Vooral op het gebied van opsporing & vervolging is er vooruitgang te boeken.
3) Een uitbreiding naar andere Gewesten (en landen) zou ervoor zorgen dat de strijd tegen fietsdiefstal nog effectiever gevoerd kan worden. Hiervoor werd beslist om de databank open te stellen voor andere overheden. Deze kunnen een online interface op maat maken (www.mybike.***).
4) Het beheer op lange termijn van de databank en de interface is een aandachtspunt.
5) Uiteindelijk is er nood aan een Europese verplichting voor de registratie van verkochte fietsen.

In het eerste half jaar sinds de lancering in maart 2019 werden meer dan 7.000 fietsen geregistreerd.

Investering

Oplevering in 2019 (de aanbesteding gebeurde in 2018)

Totale budget: € 203.000 (incl. BTW)
Financiële partners: Brussel Mobiliteit

Indeling budget:

• € 120.000 (incl. BTW ontwikkeling website mybike.brussels (incl. ondersteuning en onderhoudscontract)
• € 53.000 (incl. BTW ondersteuning mybike.brussels (back-office, helpdesk, rapportering, promotie), jaarlijks terugkerend
• € 30.000 (incl. BTW communicatie (folders, brieven, posters), stickers en stickerprinters, jaarlijks terugkerend