Ervaringen

Wat zijn de ervaringen van uw buren met verduurzaming? Hieronder staan enkele ervaringen van bewoners uit de Vogelwijk. Wilt u hier ook staan? Stuur dan een mailtje met uw gegevens naar info@vogelwijkenergiek.nl, met een opsomming van de door u getroffen maatregelen of apparaten waarover u anderen wegwijs kunt maken. Vindt u het bezwaarlijk uw adres en/of email te vermelden, dan kan VwE als tussenpersoon fungeren.

Naast de ervaringen hieronder, kunt u hier een bijdrage van een wijkbewoner vinden specifiek over pelletkachels.


Britta Schaffmeister – Laan van Poot 474

In december 2020 zijn we in de Vogelwijk komen wonen in een geschakelde woning uit 1950. Het huis is door de jaren heen gerenoveerd en heeft overal dubbel glas, de uitbouw is geïsoleerd en in de keuken is een inductie kookplaat. Het energieverbruik van onze voorgangers: 5.137 kWh elektriciteit en 3.049 m3 gas (2020).

We zijn gestart met het inzicht verschaffen in mogelijkheden voor verduurzaming van ons huis met de ‘acties energiebesparing” van Vogelwijk Energie(k):

  • Energie advies van Energie Garant (november 2021): isolatie vloer en spouwmuur, plaatsing zonnepanelen en hybride warmtepomp
  • Warmtescan van (januari 2023): iets warmteverlies aan voorgevel
  • Energiecoach (oktober 2023): CV lager instellen, ventilatie- en warmte afgifte optimaliseren.

Met een kleiner huishouden en door alleen daar te verwarmen waar nodig, hebben we het gebruik in het eerste jaar teruggebracht naar: 2.997 kWh elektriciteit en 2.066 m3 gas (2021). Eind 2021 hebben we slimme radiatorknoppen in alle kamers geïnstalleerd (Tado slimme radiator thermostaat) en de ventilatie in de badkamer verbeterd met een elektrische ventilator (Silent Design 200) en een elektrische ontvochtiger (Clima). Ons gasgebruik daalde verder naar 1.678m3 (2022). In het afgelopen jaar hebben we aanvullend de volgende maatregelen genomen om ons huis verder te verduurzamen:

Warmte en stroom

    • Isolatie dak (maart 2023): Een deel van het dak was reeds van binnen geïsoleerd. We hebben ervoor gekozen om ook van buitenaf te isoleren met dampdoorlatend Superfoil SF40BB om eventuele vochtproblematiek te voorkomen. NB let op: er zijn specifieke voorwaarden voor het plaatsen van dit folie om aanspraak te kunnen maken op subsidie (oa ISDE regeling RVO en Gemeente Den Haag).
    • Plaatsing zonnepanelen (april 2023): Na een vergunningencheck en direct contact met de Gemeente Den Haag werd bevestigd dat de zonnepanelen vergunningsvrij geplaatst konden worden. Bij schouwing bleek dat onze dakpannen echter te poreus waren. We hebben dan ook eerst het dak vervangen voordat we in totaal 11 zonnepanelen hebben geplaatst met een totaalvermogen van 4.400 wp / 3.665 kWh. We hebben hierbij gekozen voor REC Alpha Pure Black 400 zonnepanelen vanwege het vermogen, de vormgeving en het feit dat ze loodvrij zijn.
    • Isolatie vloer (augustus 2023): Het leggen van grondzeil in de kruipruimte en het plaatsen van Tonzon isolatiefolie onder de houten vloerdelen (44m2) om het warmteverlies in de woonkamer te beperken en het wooncomfort te verhogen (NB opgevoerd als tweede maatregel binnen de ISDE regeling van RVO, waardoor 30% subsidie op isolatie van zowel dak als vloer).
    • Optimalisatie warmte afgifte (november 2023): De aanvoertemperatuur van onze CV omlaag gezet naar 50°C en het CV vermogen terug gebracht naar 12kW. Aanbrengen radiatorfolie en het plaatsen van ventilatoren onder de verwarmingen voor een verbeterde circulatie en afgifte.
    • Tochtstrip bij voordeur (gepland december 2023): Het plaatsen van een uitschuifbare tochtstrip onder de voordeur om warmteverlies te voorkomen.
    • Warmtepomp (gepland begin 2024): Na verschillende adviezen betreffende de voor- en nadelen van een warmte pomp hebben we ons huis laten schouwen door de Warmtemeester. Op basis van een vijftal punten (oppervlakte woning, gas en stroomverbruik, duurzame maatregelen / afgifte systeem, isolatie en behoefte huishouden) hebben zij een analyse van ons huis gemaakt en een offerte uitgebracht voor de installatie van een all-electric warmtepomp. Deze kan in een hybride opstelling worden gebruikt, maar op termijn ook geheel gasloos het huis verwarmen. 

Klimaatadaptatie (subsidie via Delfland verkregen)

    • Groen dak (augustus 2023): Het aanleggen van een sedum dak (36m2) met extra kruidenpluggen op onze platte daken en de tuinoverkapping door Groendakspecialist uit Den Haag. In totaal levert dit iets meer dan 1.000 liter waterbergend vermogen op.
    • Regenwater systeem tuin (oktober 2023): Het plaatsen van een Graf Platin tank (1.500 liter) met “Garden comfort systeem” onder onze veranda voor het sproeien van onze tuin.
    • Regenwater systeem huis (gepland begin 2024):Het plaatsen van een extra Graf Platin tank (5.000 liter) met een “Home comfort systeem”. Hiermee kan het regenwater hergebruikt worden voor het doorspoelen van het toilet, de algemene schoonmaak en de was.

 

Mobiliteit

    • Aanschaf elektrische auto (januari 2022) om CO2 uitstoot en N2 depositie te beperken.
    • Realisatie op- en teruglaadfaciliteit aan huis (2024?): We hebben in 2022 een ontwerp voor een groene tuin laten maken waarin een op- en teruglaad faciliteit gerealiseerd is. Door de auto met zonnestroom van het dak op te laden en de in de auto opgeslagen energie te gebruiken na zonsondergang willen we op termijn zelfvoorzienend worden. Desbetreffende vergunning is door de Gemeente geweigerd op basis van de gedefinieerde tuinbestemming in het bestemmingsplan van de Vogelwijk. We zijn andere mogelijkheden aan het verkennen. Tips zijn welkom.


Aardwarmte – grondgebonden warmtepomp Laan van Poot

Onder te titel “Aardwarmte aan de Laan van Poot” staan in de Nieuwsflits van oktober 2023 uitgebreid de ervaringen beschreven met een grondgebonden warmtepomp, en het verduurzamingstraject dat daaraan voorafging.


Erwin Mulders – Kwikstaartlaan 1

Erwin_mulders at hotmail.com  (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

Inmiddels ruim 20 jaar betrokken bij klimaatverandering en de oplossingen daarvoor, sinds 2012 woonachtig in de Vogelwijk.

  • Uitgangssituatie: 2 onder 1 kap, 140 m2; enorm tochthuis – nergens isolatie en stalen kozijnen met enkel glas; gaskachel in de woonkamer en HR-ketel in kelder (15j oud) met oude CV’s. Verbruik 2013: 3300 M3; 3000 KWh
  • Grote verbouwing 2012/2013: aanbouw met HR++ glas en vloerverwarming (oppervlak naar 165 M2); overal HR++ kozijnen; vloer/dakisolatie (Tonzon en Kingspan resol); overal led en zuiniger apparaten
  • Effect 2014-2018: van 3300 naar 1870m3 en van 3000 naar 2500 KWh. Investering in isolatie en aanbouw was in de eerste plaats voor comfortverhoging. Tegelijk winst: >1400 M3 en 500 KWh = ong. 1100 euro/jr.
  • Warmtescan via Vogelwijk Energie(k) gedaan in februari 2018.
  • April 2018 CV-pelletkachel MCZ 15 H2O laten installeren in de woonkamer. Warmte wordt opgeslagen in een 300L buffervat, een soort batterij voor warmte-opslag, A++ geïsoleerd. Als back-up (of zo nodig als hoofdverwarming) houdt een HR-gasketel (HRE Solar 12) het buffervat warm. Kosten hele systeem + installatie: 7500€. 2018-2021 gemiddeld verbruik 1600M3 gas.
  • Pelletkachel draait geregeld tussen sept-april houtpellets ipv gas. Pellets met een EN+A1 en better biomass label zijn duurzaam (hernieuwbare brandstof) – stoken is tegelijk niet goed voor luchtkwaliteit. We stoken alleen als stookwijzer.nu en de app luchtkwaliteit aangeven dat het kan (rekening houden met de buren).
  • In januari 2019 besloten spouwmuurisolatie laten plaatsen: puin uit de spouw, gaten boren, vullen met HR++ EPS-parels die door lijm aan elkaar plakken als 1 plaat – klaar binnen een dag, 2500 euro. Gelijk comfortverhoging.
  • 2020: zonneboiler geïnstalleerd voor warm tapwater in voorjaar/zomer
  • plan van het gas af in 2023 vertraagd door beschikbaarheid warmtepompen.

[januari 2023]


Freek Jagerman – Sijzenlaan 8

Freek at vogelwijkenergiek.nl (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

Wij zijn in 2004 in de Sijzenlaan komen wonen: Een hoekwoning met 2 woonlagen en een plat dak. Bij aankoop hebben we het huis meteen grondig gerenoveerd en geïsoleerd:Dak, vloer, Nieuwe ramen, HR ++ glas, voorzetwanden met glaswol. Nieuw CV circuit.
– Gasverbruik. 1300 kuub

In 2015 hebben we EnergieGarant advies gevraagd wat we nog meer konden doen. Er kwamen nog constructiefouten tevoorschijn, zoals een open verbinding tussen de kruipruimte en de separatiekasten, toiletventilatie waarbij de buis naar de schoorsteen ontbrak, en onnodige ventilatie door de dakisolatie heen. Ook hebben we dat jaar een climarad aangeschaft: dit omdat we last hadden van koude uit de ventilatieroosters in de woonkamer.
– Gasverbruik 900 kuub

In 2018 hebben we zelf Tonzonisolatie toegepast in de kruipruimte omdat de originele isolatie met steenwol onvoldoende comfort gaf. We hebben het steenwol laten zitten en daaronder isolatiekussens aangebracht. Daarnaast ook tonzon bodemfolie om verdamping (vocht) tegen te gaan.
– Gasverbruik: 860 kuub

In 2021 hebben we een 7 KW all-electric warmtepomp laten plaatsen door Augustuswarmte. Omdat er binnen weinig ruimte was is gekozen voor een monoblock waarbij het binnendeel uit losse elementen bestaat. Binnenunit + warmwatervat (150 liter) hangen op de plek waar voorheen de combiketel hing. Buitenunit staat op het dak. Verder is er een JAGA in de woonkamer geplaatst. Tegelijkertijd 6 zonnepanelen geplaatst, die samen met 10 zonnevogel-panelen het stroomgebruik compenseren. 
– De gasaansluiting is verwijderd.
– Electraverbruik volgens warmtepomp eerste 12 maanden: 1800 KWh Opbrengst 6 panelen eerste 12 maanden volgens omvormer: 1600 kWh.

Juni 2022


Wolter Sillevis Smitt – Papegaailaan 32

ww.sillevis.smitt at gmail.com (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

Graag deel ik de ervaringen om onze woning aan de Papegaailaan 32 (bijna) energie neutraal te krijgen. Ja, het is mogelijk met een vooroorlogse woning in de Vogelwijk.

Dit zijn de 5 stappen die we de afgelopen 7 jaar hebben gezet.

– Stap 1 hebben we in 2015 gezet, direct na de koop van onze ‘2 laags karakteristieke hoekwoning uit de jaren 30 van de vorige eeuw’. Tijdens de verbouwing (uitbouw en renovatie van het binnenwerk) hebben we de kozijnen voorzien van HR++ glas en de kruipruimte bekleed met Tonzon. Tevens hebben we de daken van de bestaande en nieuwe uitbouw goed geïsoleerd. De Tonzon isolatie van de kruipruimte werd gedeeltelijk gesubsidieerd. Voor de centrale verwarming (radiatoren) en het warme water hadden we een zuinige Intergas Prestige CW6 geïnstalleerd (verbruik jaarlijks circa 2500 m3);

– Stap 2: in 2020 hebben we het 40 jaar oude platte dak op het hoofdgebouw vervangen geïsoleerd. Tevens hebben we de spouwmuren laten isoleren. Beide verbeteringen vielen onder de subsidieregelingen en leverde een reductie van circa 15% op.

– Stap 3: op het vernieuwde platte dak hebben we 30 zonnepanelen (via zonne-energie-op-maat) laten plaatsen (jaaropbrengst ca 7300 kWh). Waarom 30? Omdat dat het maximum was. Vanwege een toenemende vraag aan elektriciteit hebben we ervoor gekozen om zoveel mogelijk panelen neer te leggen. Met deze aanpassing is het energielabel van ons huis naar A gegaan en zijn we klaar voor de toekomst.

– Stap 4: in februari 2022 hebben we met hulp van Augustus Warmte drie Panasonic multi-split airco units (lucht-lucht) geplaatst in de woonkamer en in twee slaapkamers. Deze gebruiken we nu voor zowel (elektrisch) verwarmen in de koude seizoenen als koelen in de (steeds warmere) zomers. De instelling van de bestaande Intergas Prestige installatie hebben we zo aangepast dat deze alleen nog voor warm water wordt gebruikt. De eerste ervaringen zijn prima. Mocht het erg koud worden dan kunnen we de CV bijzetten of gebruik maken van onze losse gaskachel, dit was echter nog niet nodig. Daarmee is het gasverbruik inmiddels gereduceerd tot ca 25-30 m3 per maand. Het hogere elektriciteitsverbruik (ca 450-500 kWh in maart) compenseren we ruimschoots met de opbrengst van de zonnepanelen.

– Stap 5: in de toekomst willen we voor het warme water de Intergas installatie vervangen voor een elektrische (Zonne)boiler en gaan we over op inductie koken. Daarmee verliezen we echter de mogelijkheid voor het bijzetten van de CV. Gelet op het zeer lage gas verbruik hebben we geen haast met deze laatste stap.


Dick Tielrooij – Pauwenlaan 17

Dicktielrooij at gmail.com  (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

  • In 1992 betrokken wij ons huis op de Pauwenlaan. In de loop van de jaren is hier veel verbouwd en de laatste grote verbouwing in 2008 maar we hebben toen nooit gelet op energiebesparing. Een jammerlijk gemiste kans.
  • Vanaf 2017 begonnen met allerlei verbeteringen. In willekeurige volgorde:
    • Slimme meter, vloerisolatie( TonZon)
    • Plafonds geïsoleerd onder het pannendak met ( Isofloc)
    • Overal dubbelglas ( behalve achtergevel want verdeelraampjes maar daar plaats ik plexiglas in de wintermaanden)
    • Inmiddels besloten om de gehele benedenverdieping te voorzien van HR++
    • In de badkamer infrarood spiegel( nooit meer de verwarming aan)
    • Ieder jaar tochtkieren dichten met schilderstape en tochtstrips
    • Elektrische auto,
    • lichtsensors en dimmers op buitenverlichting
    • Inmiddels nagenoeg overal led-verlichting
    • Regenpijpen afgezaagd.
  • Zou dolgraag iets doen aan de zuidwest gevel die enkelsteens is. Daar heb ik, via de pop-up store van Hou-van-je-Huis naast de Jumbo, advies gekregen over Bluedec/aerogel. Ik wacht nog even op iemand die dat heeft aangebracht maar als dat goed werkt ga ik dat aanbrengen. Daarna stuccen met aerotherm en schilderen met speciale nanoverf (ook isolerend d.m.v. reflectie)
  • Binnenkort samen met de buurman groen dak en daarna zonnepanelen

Ik sta open voor alle goeie tips!!                                                                   [oktober 2021]


Arjan Kuijstermans – De Savornin Lohmanlaan 461

kiwi.arjan at tiscali.nl  (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

Ruim 10 jaar geleden, in 2008, zijn wij in Den Haag, in de Vogelwijk komen wonen. De verhuizing was een mooi moment om gelijk ons nieuwe huis te verbeteren, ook wat duurzaamheid betreft. Vanaf 2011 hebben we, via een actie van Vogelwijk Energie(k) een slimme meter, en kunnen we ook beter volgen wat de verbeteringen aan ons huis sindsdien hebben opgeleverd

  • Ons huis had al veel dubbel glas, maar de zolder was nog niet geïsoleerd en dat hebben we bij de verhuizing direct laten doen. Ook hebben we de voormalige garage laten ombouwen tot logeerkamer/speelkamer, het dak ook daar laten isoleren (aan de buitenkant) en daar vloerverwarming laten leggen, met veel comfort als resultaat.
  • Op onze eerste energierekening bleek ons gasverbruik een stuk lager dan dat van onze voorgangers, maar dat kan naast onze investering in isolatie deels ook komen door scherper te zijn met de thermostaat en verwarming van de verschillende woon- en slaapruimtes.
  • In de periode tot 2013 hebben we het laatste enkel glas door isolatieglas (HR++) laten vervangen. Het ging met name om de voorkant in de woonkamer waar ook de stalen kozijnen door hout zijn vervangen.
  • Toen onze cv-ketel in 2013 aan vervanging toe was, hebben we een hoog-rendementsketel laten installeren.
  • In 2015 bleek na onderzoek dat alleen de voormalige garage (die iets jonger is dan de rest van het huis) een spouwmuur had; die hebben we laten isoleren.
  • Onze houten vloer beneden was versleten en hebben we in 2016 vervangen. Daarbij is vloerisolatie onder het hout aangebracht (we hebben geen kruipruimte). Tegelijkertijd hebben we ook de keuken vervangen en zijn daarbij overgestapt van koken op gas naar inductie en hebben de oude vaatwasser door een zuiniger variant vervangen. Ook zijn er beneden JAGA convectoren in plaats van de oude radiatoren geïnstalleerd
  • Sinds mei 2017 hebben we via een inkoopactie van Vogelwijk Energie(k) 12 zonnepanelen. Ons elektriciteitsverbruik was in de periode vanaf 2008 al wat gedaald en nu kunnen we ons hele verbruik zelf produceren, inclusief het verbruik voor koken.
  • Ons gasverbruik is flink gedaald sinds onze eerste energierekening hier, met name in de eerste jaren door het vervangen van het laatste enkel glas en het plaatsen van een nieuwe hoogrendementsketel.
  • We willen nu graag nog de gevel isoleren, maar dat zal dan aan de binnenkant of buitenkant moeten gebeuren dus is nogal ingrijpend.

[februari 2019]


Rutger van Hoogstraten – Fuutlaan 1

rutger at vanhoogstraten.com  (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

Ik ben graag bereid om mijn ervaringen met medewijkbewoners te delen:

  • In de houten kozijnen van het hele huis is dubbelglas aangebracht. Hierbij heb ik het ‘glas in lood’ kunnen behouden – het lood bevindt zich tussen de twee lagen van het dubbelglas. Er is gekozen voor dubbel glas, en niet driedubbel glas vanwege de steens muren. Als de ramen te goed isoleren is er een risico dat er teveel vocht op de muren slaat. In de keukenaanbouw zit wel driedubbelglas
  • Bij de verbouwing is het dak aan de binnenkant geïsoleerd. Toen jaren later de pannen vervangen werden hebben we niet ook nog aan de buitenkant geisoleerd – te groot risico dat dit vochtproblemen zou geven.
  • In de kruipruimte is Tonzon isolatiefolie aangebracht. Dit was meteen merkbaar aan het comfort
  • In het huis zit geen tochtportaal, maar een zwaar gordijn achter de voordeur gaf een substantiële verbetering van het comfort in het trappenhuis
  • Op de keukenaanbouw ligt een groendak. Zie voor de aanleg het filmpje https://www.youtube.com/watch?v=9XcP79qBW6c
  • Bij de aanleg van het terras in de achtertuin is een 2m3 betonnen regenwateropvangvat geïnstalleerd. Het vat en de bijbehorende installatie is in Duitsland gekocht waar dit veel gebruikelijker is.
  • Op de slimme meter is een Plugwise Smile P1 aangesloten waarmee het energiegebruik vanaf een computer of smartphone in de gaten gehouden kan worden.
  • Op het dak liggen 12 zonnepanelen. Hiervoor was geen vergunning nodig. Er is gekozen voor ‘zwarte’ panelen vanwege de esthetiek en vanwege de gemiddelde hogere opbrengst: iets minder capaciteit in de piek, maar gemiddeld over het jaar meer.
  • Grootste wens op dit moment is ooit nog iets aan de koude gevels te doen, met name aan de Noord- / Noordoostkant.

[februari 2019]


Paul Schlotter – Kwartellaan 24

paul at schlottersax.nl  (< Om het risico op SPAM te verminderen is in het voorgaande emailadres de @ vervangen door ‘at’.>)

Bijna 10 jaar geleden, na toen 25 jaar in de Vogelwijk gewoond te hebben, begon mijn belangstelling voor duurzaamheid de kop op te steken. In 2011 ben ik in het bestuur van Vogelwijk Energie(k) terecht gekomen, en dat was ook de startdatum van een serie verbeteringen aan mijn huis. In december  2011 kreeg ik een slimme meter als gevolg van een actie van Vogelwijk Energie(k). Vanaf dat moment kan ik de gevolgen van verbeteringen goed bekijken.

  • In mei 2010 isolatieglas (HR++) in alle ramen. Dit leverde duidelijk meer comfort (minder koudeval uit de ramen,  minder tocht door het goed afdichten). Het is binnen ook een stuk stiller geworden, voor zover dat een belangrijk effect is in onze wijk.
  • In nov 2011 isolatie van het dak. Ik heb dat laten doen met zg. multilaags folie aan de buitenkant, onder de tegelijk vernieuwde dakpannen. Dat folie was toen nog nauwelijks bekend (en door de gemeente niet beloond met subsidie).
  • In sept 2013 isolatie van de vloer. Simpel met Tonzon folie. Gevoelsmatig leek het niet veel te doen, maar het gasverbruik daalde duidelijk.
  • Het gasverbruik door deze maatregelen is gedaald van 3800 m3 naar 1900 m3.
  • In 2018 een warmtepomp. Zie ook http://www.vogelwijkenergiek.nl/ervaringen-met-een-warmtepomp/ Het gasverbruik is daardoor natuurlijk zeer sterk teruggebracht, tot 150 m3 (alleen nog warm water en koken).
  • In 2019 is spouwmuurisolatie aangebracht. Dit was een een buitengewoon leerzaam traject, als gevolg van de geconstateerde spouwvervuiling en welles/nietes discussies tussen ‘experts’. De gevels, fundering etc zijn door een onafhankelijke expert grondig doorgemeten. dat heeft nog ettelijke extra aanbevelingen opgeleverd. De expert heeft een duidelijk rapport gemaakt.
  • In september 2019 heb ik een tweede voordeur achter de bestaande deur gemaakt. De nieuwe extra deur is veel beter geïsoleerd dan de originele (die er natuurlijk nog steeds ook zit). Bovendien kon de nieuwe strakke extra deur veel beter tochtdicht gemaakt worden. Op een koude dag stijgt daardoor de temperatuur van 8,8 C (binnenkant van de oude deur) naar 17,2 C (binnenkant nieuwe deur).
  • Sinds begin 2020 wordt het warm water ook geleverd door de warmtepomp. De hele cv-ketel is verwijderd. Het laatste stapje, elektrisch (inductie) koken is in juni 2021 gerealiseerd. Daarmee kon ik volledig van het aardgas af. Die aansluiting is toen ook verwijderd.

Onder andere door deze maatregelen is het jaarlijks energieverbruik, uitgedrukt in kWh per jaar is gedaald van 37.000 kWh in 2010 naar 5.000 kWh in 2020.

[juni 2021]